News

Rolka prowadząca żyłkę

Od mniej więcej roku zbierałem się w sobie do napisania artykułu  na temat rolki prowadzącej żyłkę , wcześniej powstał materiał  wprowadzający do tematu ,dotyczył  konserwacji i budowy samej rolki .  Ten tekst pisany był na raty z dużymi przerwami wielokrotnie edytowany , zmieniany i udało się w miarę precyzyjnie ogarnąć temat – żartobliwie nazywam ten tekst „Pracą Magisterską „

Rolka prowadząca to jeden z najmniejszych elementów w naszych kołowrotkach często niedoceniany wręcz zapominany , sprawnie działająca rolka jest niesłyszalna , bezszelestna i dlatego prawdopodobnie niedostrzegana przez wędkarza .

Wszyscy z nas doświadczyli dziwnych szumów podczas zwijania zestawu lub poskręcanych żyłek i poszczepionych plecionek to właśnie objawy usterek - uszkodzeń rolki prowadzącej .

Poniżej możecie przeczytać moje spostrzeżenia i przemyślenia – sam byłem zaskoczony tym co otrzymałem z zimnej matematycznej kalkulacji , wiedziałem że rolka prowadząca niema łatwego życia , jednak wyniki  powaliły mnie na kolana , dopiero teraz zdałem sobie sprawę jakim obciążeniom i wyzwaniom musi sprostać ten mały element naszego kołowrotka .

MOCARNA ROLKA
Czyli SIŁY jakie działają na rolkę .

W tym aspekcie można a nawet trzeba posłużyć się wiedzą z gimnazjum , czyli możemy mówić o prawach / siłach - działających w tzw. „maszynach prostych” .
Rolka kołowrotka jest właściwie maszyną prostą a dokładniej BLOKIEM NIERUCHOMYM czyli dzięki rolce zmieniamy kierunek działania siły , jednak sama siła po obu stronach jest identyczna .

Powyżej rysunek szkolny ;-)

Poniżej praktyczne odzwierciedlenie przebiegu plecionki .

A teraz pytanie z jaką siłą obciążamy nasze rolki ???

Nie prowadziłem w tym kierunku dokładnych badań jednak można przyjąć że średnie obciążenie podczas zwijania pustego i czystego zestawu to ok.  1-2 kg jest to związane z  ciężarem samego zestawu oraz oporami wody jakim podlega zestaw.

Zwijanie zestawu z rybami lub zielskiem to już obciążenia dochodzące do 3-6 kg !! a bywa że nie wytrzymują agrafki plecionki i inne elementy które są sygnowane obciążeniami 10 kg lub więcej .

Oczywiście siła z jaką oddziałujemy na nasze rolki jest bezpośrednio związana z metodami łowienia jakie uprawiamy przy karpiowaniu , sumowaniu czy sutfcastingu obciążenia są ogromne przy spławiku minimalne .

W tym miejscu należy sobie uświadomić jakie siły zostają przyłożone do tak małego elementu i jak dzielnie znosi to rolka i łożysko w niej zamontowane .

Poniżej Fotka obrazująca rozmiar rolki i łożyska w całości i takiego które niewytrzymało trudów pracy , zwróćcie uwagę jakiej wielkości są kulki w łożyskach .

I dodatkowo przykłady różnych rozwiązań technicznych stosowanych w rolkach prowadzących :
A - łożysko
B – panewka z mosiądzu lub brązu
C -  tworzywa sztuczne

W tym miejscu muszę nadmienić  że przy rozważaniu pominąłem siły działające skrętnie i poprzecznie na rolkę i rotor jest to uwarunkowane brakiem dokładnej wiedzy w tym zakresie dlatego do rozważań przyjąłem najprostsze możliwe założenia i na takich się opierałem .

OBROTY – wysokie OBROTY

Kolejny aspekt pracy rolki to jej wirowanie a raczej obracanie się na osi kabłąka i tu po raz kolejny byłem bardzo mocno zaskoczony wynikami jakie uzyskałem .

Czy zadawaliście sobie pytanie jak szybko wiruje rolka prowadząca ?

Do tego zagadnienia również trzeba podejść zdrowo rozsądkowo i oprzeć się na zimnych wyliczeniach oczywiście należy przyjąć jakieś podstawowe założenia .

Jako dane wejściowe przyjąłem uśrednione wartości i wymiary z różnych kołowrotków w średnim i dużym rozmiarze , dodatkowo sprawdziłem z jaką prędkością na filmikach kręcą wędkarze i  z jaką prędkością średnio obracam korbką  w moich maszynkach .

DANE WYJŚCIOWE
- średnica rolki 10mm , promień 5mm /średnie i duże kołowrotki/
- obwód rolki 2πr – 31,4mm – 3,14cm
- średni nawój kołowrotka 1mb na 1obrót korbki /średnie i durze kołowrotki/
- średnia odległość rzutu 100m /surfcasting , karpiarze
- średnia prędkość kręcenia korbką  100 obrotów / 56s czyli 100m w 56s

Teraz czas na wyliczenia

Ile razy obraca się rolka prowadząca żyłkę .

1. Na jeden obrót korbki czyli na jeden metr zwiniętej żyłki/plecionki rolka obraca się 32 razy .
Wyliczenie :
100 cm / Obwód rolki 3,14cm = 31,84
 
2. Ile razy musi się obrócić rolka podczas zwijania zestawu z odległości 100m
Wyliczenie :
Obroty na jeden metr j.w. razy 100m = 3.184 razy

3. A teraz ciekawostka - jaką prędkość obrotową ma rolka ?
Wyliczenie :
W czasie 60s zwijam 107m plecionki – rolka obróci się 3.406 Razy

Dla porównania silniki naszych samochodów na autostradzie kręcą się podobnie ;-)

Wypada nadmienić że poszczególne modele kołowrotków jak i sami wędkarze mogą mieć inne interakcje między kołowrotkiem a wędkarzem  , odchylenia od powyższych wyliczeń dochodzą nawet do 30% . Odchylenia są spowodowane mniejszym lub większym rozmiarem rolki czyli jej obwodem oraz prędkością zwijania żyłki .
Rolka o mniejszym obwodzie będzie musiała się obrócić więcej razy przy zwinięciu tej samej ilości plecionki .

Powyższe wyliczenia opieram o podstawową wiedzę i założenia poczynione na podstawie obserwacji , niebyły to testy laboratoryjne .

Jakie wnioski z lektury tego materiału wyciągniecie zależy tylko i wyłącznie od waszej wyobraźni jednak mam nadzieje że wasze postrzeganie tematu rolki i dbania o nią się zmieni , od teraz zaczniecie zwracać szczególną uwagę na ten mały ale bardzo ważny element .

Ja osobiście doszedłem do wniosku że należy częściej zaglądać do rolki bo jedno ziarenko piasku przy 3.000 obrotów na minutę może spowodować nieodwracalne uszkodzenia .

Spinningiści potrafią kręcić swoje maszyny przez kilka godzin dziennie ilośc obrotów w takiej metodzie jest wręcz kosmiczna .

Pozdrawiam
Piotr Wieczorek

Twitter